Kế hoạch đầu tư trung hạn được xây dựng để chế định các quy định pháp luật về kế hoạch, phê duyệt kế hoạch, tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch đầu tư từ trái phiếu Chính phủ (TPCP) phù hợp với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm.

Đáp ứng yêu cầu đổi mới nền kinh tế, Thủ tướng Chính phủ đã giao cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì xây dựng Nghị định của Chính phủ về kế hoạch đầu tư trung hạn. Nghị định này sẽ quy định các nguyên tắc, nội dung và quy trình lập, tổ chức thực hiện và theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch đầu tư trung hạn từ nguồn vốn ngân sách nhà nước (NSNN) và TPCP của quốc gia, các ngành, lĩnh vực và các địa phương.

Trong thời gian vừa qua, cùng với các nguồn đầu tư khác vốn đầu tư NSNN và TPCP đã đóng vai trò quan trọng trong phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đất nước, tạo môi trường thuận lợi góp phần thúc đẩy sản xuất phát triển, xóa đói giảm nghèo và cải thiện đời sống nhân dân.

Vốn đầu tư phát triển từ NSNN và TPCP chiếm tỉ trọng đáng kể trong tổng số vốn đầu tư phát triển toàn xã hội khoảng 25-30%. NSNN tập trung chủ yếu cho các công trình, dự án xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế và xã hội, phát triển nguồn nhân lực, bảo vệ môi trường mà không có khả năng thu hồi vốn hoặc thu hồi trực tiếp.

Đầu tư từ TPCP được bố trí cho một số dự án cụ thể thuộc lĩnh vực giao thông, thủy lợi, di dân tái định cư, y tế, kiên cố hóa trường học và nhà công vụ cho giáo viên, xây dựng ký túc xá sinh viên…

Trước năm 2011, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua danh mục các dự án và tổng số vốn đầu tư hàng năm. Trên cơ sở ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ giao tổng mức đầu tư từ TPCP theo ngành, lĩnh vực của các Bộ, ngành và địa phương. Bộ Kế hoạch và Đầu tư giao danh mục dự án thực hiện hàng năm. Các Bộ, ngành và địa phương phân bổ vốn cụ thể cho từng dự án.

Từ kế hoạch năm 2012, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua danh mục và mức vốn bố trí cho từng dự án cả giai đoạn 2012 – 2015 và kế hoạch từng năm. Thủ tướng Chính phủ giao danh mục và tổng mức bố trí cho từng ngành, lĩnh vực giai đoạn 2012-2015 và kế hoạch cho từng dự án giai đoạn 2012-1015 và kế hoạch năm 2012.

Toàn cảnh Hội nghị

Việc đầu tư từ nguồn vốn NSNN và TPCP cùng với việc đổi mới cơ chế quản lý trong thời gian qua đã đạt được những kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào việc xây dựng và từng bước hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, tạo điều kiện, môi trường thu hút các nguồn vốn của các thành phần kinh tế trong và ngoài nước thúc đẩy sản xuất, thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng miền trong cả nước; góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển nguồn nhân lực, khoa học, giáo dục - đào tạo, tạo việc làm, xóa đói giảm nghèo, và các mục tiêu an sinh xã hội khác, nhất là ở các vùng miền núi, vùng đồng bào dân tộc, vùng sâu, vùng xa.

Bên cạnh đó, việc đầu tư phát triển từ NSNN và TPCP còn tồn tại một số hạn chế như kế hoạch đầu tư chỉ được xây dựng cho kế hoạch hàng năm, chưa được tính tương xứng trên cơ sở các cân đối nguồn vốn nguồn lực trung hạn và dài hạn, dẫn đến tình trạng bị động, mất cân đối trong bố trí nguồn tài chính của ngân sách trung ương.

Tiếp đó, do việc phân cấp thẩm quyền quản lý đầu tư chưa hợp lý, triển khai thực hiện không nghiêm túc đã dẫn đến tình trạng các Bộ, ngành, địa phương phê duyệt quá nhiều dự án vượt trội quá khả năng nguồn lực nguồn vốn NSNN và TPCP; Việc bố trí vốn đầu tư dài hạn, manh mún, thời gian thi công các dự án kéo dài, tăng chi phí, dẫn đến hiệu quả đầu tư kém, gây lãng phí nguồn lực Nhà nước…

Các quy định về ứng trước vốn kế hoạch và hoàn thành vốn ứng trước không được chấp hành nghiêm chỉnh dẫn đến nợ đọng kéo dài, gây khó khăn trong cân đối NSNN và bố trí kế hoạch đầu tư từ vốn NSNN và TPCP.

Dự thảo Nghị định Kế hoạch đầu tư trung hạn được kết cấu thành 6 chương, 35 điều. Việc ban hành Nghị định sẽ tạo cơ sở pháp lý để các ngành, các cấp quản lý, sử dụng nguồn vốn đầu tư nhà nước một cách chủ động nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư, khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, thất thoát, lãng phí hiện nay./.

 

Nguồn: mpi.gov.vn; người đăng: PTP